Тілі мен жүрегі теңеспей…

Хазреті Пайғамбарымыз
(саллаллаһу алейһи уә сәлләм):
«Тілі мен жүрегі теңеспей, көршісі оның зиянынан аман болмай және сөзі мен ісі бір болмаған пенде – иман келтірген болмайды.»

Ибн Нажжәр

© Rasulullah.Kz

Ораза теңдесі жоқ ғибадат

Әбу Умамә (р.а) түсіндіреді: Бір күні Пайғамбарымыздан (с.а.с): – Я, Расулуллаһ, маған қайырлы бір амал жасауға кеңес беріңіз, – деп сұрадым. Пайғамбарымыз (с.а.с): – Ораза ұста, онымен тең келетін ғибадат жоқ, – деді. Қайтадан сұрадым: – Маған жақсы бір іс істеуге кеңес беріңіз. – Ораза ұста. Өйткені Аллаһтың алдында сауап жағынан онымен тең келетін бір ғибадат жоқ, – деп жауап берді.

© Rasulullah.Kz

Абдалла Ибн Хузафа әс-Сәхми

Аса қамқор, ерекше мейірімді Алланың атымен бастаймын

“Әрбір мұсылман Абдалла Ибн Хузафаның басын сүюге міндетті,
ал оны істеушілердің біріншісі мен боламын”.
Омар ибн әл-Хаттаб

Біздің бұл тарихымыздың қаҺарманы Абдалла Ибн Хузафа әс-Сәхми есімді АллаҺтың Елшісінің (салла Аллаһу алейҺи уә сәллам) сахабаларының бірі боп табылады. Әрине, оған дейінгі өткен миллиондаған арабтарды айналып өткені секілді тарих оны да назарына ілмей аттап өтер ме еді, кім білсін. Алайда ұлы Ислам Абдалла Ибн Хузафа әс-Сәхмиге өз уақытында екі бірдей жер бетінің билеушісімен – парсы патшасы Хосроймен және Византия императорымен кездесуді нәсіп етті. Осы кездесулердің әрқайсысы ғасырдан ғасырға жалғасқан тарих жылнамасына еніп, адамдардың есінде мәңгі сақталған оқиғаға айналды.

Он тоғызыншы сөз

Абайдың қара сөздері – 19 сөз Естілерден естіп, білген жақсы нәрселерді ескерсе, жаман дегеннен сақтанса, сонда іске жарайды, сонда адам десе болады

Адам ата-анадан туғанда есті болмайды: естіп, көріп, ұстап, татып ескерсе, дүниедегі жақсы, жаманды таниды дағы, сондайдан білгені, көргені көп болған адам білімді болады. Естілердің айтқан сөздерін ескеріп жүрген кісі өзі де есті болады. Әрбір естілік жеке өзі іске жарамайды. Сол естілерден естіп, білген жақсы нәрселерді ескерсе, жаман дегеннен сақтанса, сонда іске жарайды, сонда адам десе болады. Мұндай сөзді есіткенде шайқақтап, шалықтанып не салбырап, салғырттанып есітсе, не есіткен жерде қайта қайырып сұрап ұғайын деп тұшынбаса, не сол жерде сөздің расына көзі жетсе де, шыға беріп қайта қалпына кетсе, естіп-есітпей не керек? Осындай сөз танымайтұғын елге сөз айтқанша, өзіңді танитұғын шошқаны баққан жақсы деп бір хакім айтқан екен, сол секілді сөз болады.

Ат-Туфайл Ибн Амру ад-Дауси

Аса қамқор, ерекше мейірімді Аллаһтың атымен бастаймын

“О, АллаҺ, оған өзiнiң iзгi ниеттерiн жүзеге асыруы үшiн белгiлер жiбер”.
(АллаҺтың Елшiсiнiң (салла Аллаһу алейҺи уә сәллам) ат-Туфайлге арнаған дұғасынан).

Ат-Туфайл Ибн Амру ад-Дауси Ислам әлi орнамаған кезде даус тайпасының көсемi едi және ол тегi жағынан жомарттығымен әрi кеңпейiлдiлiгiмен аты шыққан арабтың белгiлi ақсүйек тұқымынан болатын…
Оның үйiнiң ошағы ешқашан да өшкен емес, кез келген адамға есiктерi ашық тұрды. Келген қонаққа дастарханы жаюлы, тамағы әрқашан әзiр едi…
Ол аштарды тойындырды, жәбiр шеккендердi тыныштандырды, жәрдем сұрағандарға қамқор қолын созды. Сонымен бiрге ат-Туфайл ақылды, көреген, мәдениеттi әрi бiлiмдi адам едi және ол сөз мәйегiн ағыта бiлетiн, сөйлегенде таңдайынан бал таматын ақын да болатын.

Талха Ибн Убайдулла

Аса қамқор, ерекше мейірімді Аллаһтың атымен бастаймын

“Өзi өлгеннен кейiн де сенi жер
басып жүрiп келе жатқан адамның
түрi қуантса, онда Талха Ибн
Убайдуллаға қарасын”
Мұхаммед, салла Аллаһу алейҺи уә сәллам.

Құрайштардың бiр сауда керуенiмен бiрге Талха Ибн Убайдулла ат-Тайми аш-Шамда едi. Керуен Басраға келiп жеткенде құрайштардың көпестерi қаланың құж-құж қайнаған қан базарына бет алып, сауда-саттыққа қызу араласып кеттi.
Жастығына және басқа көпестердей емес, саудада тәжiрибесi аздығына қарамастан Талха ақылдылығы мен зеректiгi арқасында басқалардан қалыспай пайдалы келiсiм-шарттар жасады.
Талха ертеден қара кешке дейiн жан-жақтан, барлық аймақтардан қаптап келiп жатқан адамдары көп базарда күн өткiздi. Мiне, осы жерде оның өмiр жолын өзгерткен оқиға болды.
Қане, осы бiр әсерлi тарихты бiзге айтып берген Талха Ибн Убайда Алланың өзiне сөз берейiк.

Әбу Хурайра ад-Дауси

Аса қамқор, ерекше мейірімді Аллаһтың атымен бастаймын

“Әбу Хурайра Ислам халықтары
үшiн Аллаһтың Елшiсiнiң алты
мыңға жуық хадисiн сақтаған”
(Тарихшылар)

Сiздiң, әрине, Аллаһтың Елшiсiнiң, салла Аллаһу алейҺи уә сәллам, жолын қуушыларының iшiндегi мұндай жарық жұлдызды бiлетiнiңiзге күмәнданбаймын.
Иә, тiптi Ислам халықтарының iшiнде Әбу Хурайраның есiмiн бiлмейтiн адам iздесеңiз табылар ма екен? Исламға дейiнгi надандық дәуiрiнде ел оны Әбдi Шамс деп атайтын. Аллаһ Та`ала оны Исламмен қадiрлеп, Пайғамбармен кездестiруге сәтiн түсiрген кезде, Аллаһтың Елшiсi, салла Аллаһу алейҺи уә сәллам, одан:
– Есiмiң кiм? – деп сұрады.
– Әбдi Шамс, – дедi ол.
– Ендi сенiң есiмiң Абдурахман, – дедi Пайғамбар.
– Мақұл, Абдурахман болсын! О, Аллаһтың Елшiсi әкем мен шешемнiң өмiрiмен ант етемiн, – деп дауыстады ол.
Ал Әбу Хурайра (мысық) деген есiмнiң қойылуы, оның бала кезiнде кiшкентай мысығы болып, онымен ойнауды өте жақсы көргендiгiнен екен. Сол кезден бастап құрдастары оған Әбу Хурайра деген лақап айт қойыпты.
Бұл лақап ат халыққа тарап, құлаққа сiңiстi боп кеткенi соншама, оны өзгертуге тура келiптi. Күнделiктi қиын-қыстау тiрлiгi оны Аллаһтың Елшiсiмен байланыстырғанда, ол оған сүйiнiп, әрi әзiлдеп оны Әбу Хирр деп атайтын.